عود از جمله اصیل ترین سازهای ایران باستان است. این ساز در تمام کشورهای خاور میانه رایج است.
درباره تاریخچه پیدایش عود نظرات بسیار متفاوتی وجود دارد. عده ای این ساز را به هندیان و عده ای آن را به ایرانیان باستان نسبت می دهند. در تاریخ موسیقی سومریان را نخستین قومی می دانند که از این ساز استفاده کرده اند.
این ساز در عصر اشکانی و ساسانی در ایران بسیار رایج شد و سپس در اوایل اسلام به کشور های عربی و بعد از آن به اروپا راه پیدا کرد.
اسم اصیل این ساز بربط است اما چون سطح این ساز با چوب پوشانده میشود و عربها که به چوب العود می گویند این ساز را عود نامیدند.
بربط اصیل قدیمی ایرانی دارای پنج جفت سیم بوده و طول دسته آن به نسبت عودهای عربی بلندتر و کاسه ای کوچک تر بوده است. و این تفاوت عودهای ایرانی نسبت به عودهای عربی است.
عود (بربط) دارای کاسه ای بزرگ که از قرار گرفتن ترکه های نازک از جنس چوب گردو یا افرا تشکیل می شود . روی کاسه با صفحه ای از چوب کاج پوشانده میشود که بر سطح آن سه گل با نام شمسه (خورشیدى) برای خروج بهتر صدا در می آورند و همچنین خرک و سیم گیری از چوب گردو یا افرا در دونوع ثابت و متحرک بر روی صفحه قرار میدهند.
دسته ساز از چوب کاج یا گردو یا افرا است و روی دسته (گریف) از جنس چوب آبنوس یا فوفل ساخته می شود. سرپنجه متصل به دسته از جنس چوب گردو یا افرا است که داخل آن تعدادی گوشی ترجیحا ازجنس آبنوس قرار می گیرد.
